Column: No-riskpolis, wetgever doe er wat aan!

De no-riskpolis, welke werkgever kent die niet? Een prima maatregel van de overheid om ervoor te zorgen dat ook werkzoekenden met een arbeidshandicap kans maken op een baan.  De hoge verzuimkosten (zoals loondoorbetaling en hogere ZW- en WGA-premie’s) zouden er immers toe kunnen leiden, dat werkgevers het niet aandurven om dergelijke werkzoekenden – met een (verondersteld) verhoogd ziekterisico – in dienst te nemen. Door verzuimkosten voor de werkgever te compenseren, wordt deze achterstand op de arbeidsmarkt weggenomen, zo was en is de gedachte. Het is allemaal te vinden in artikel 29b van de Ziektewet.

Maar werkt het ook zoals de wetgever het heeft bedoeld? Alle vakbroeders, inclusief ikzelf, weten wel beter, maar hebben dat tot nu toe nooit kunnen onderbouwen met concrete cijfers. Dat is nu anders. UWV heeft namelijk op verzoek van de SER kort geleden een onderzoek afgerond over de mate waarin door werkgevers een beroep wordt gedaan op de no-riskpolis. UWV heeft daarbij gebruik gemaakt van de gegevens in de polis-administratie, waarin iedereen staat geregistreerd die in loondienst werkt en tot de doelgroep van de no-riskpolis behoort. De uitkomsten¹ zijn onthutsend: er is een enorm verschil tussen het het aantal gevallen waar recht op No-risk bestaat en het aantal gevallen waar hier ook feitelijk aanspraak op is gemaakt  zie hieronder.

¹ Het onderzoek betreft de gehele arbeidsmarkt. De kans dat deze cijfers voor de sector 52 nog ongunstiger zijn, is m.i. aannemelijk.
² UWV is uitgegaan van gemiddeld één ziekmelding per jaar per werknemer.

De onderliggende de vraag is uiteraard hoe dit komt. UWV veronderstelt onder andere dat werkgevers mogelijk niet op de hoogte zijn van de no-riskpolis en/of bij kortdurend verzuim de melding achterwege laten.

Ik denk van niet. De belangrijkste oorzaken zijn m.i. de wettelijke drempels voor de werkgever om erachter te komen of de no-riskpolis voor een individuele werknemer van toepassing is. Zo mag de werkgever er bij een sollicitatie niet naar vragen, en vervolgens ook niet gedurende de eerste 2 maanden van het dienstverband (en dus ook niet van een detacherings- of uitzendcontract). Het staat in artikel 38b, lid 1 van de Ziektewet. Daarna, of bij een eerdere ziekmelding, mag de werkgever wel vragen of de no-riskpolis van toepassing is (maar niet naar de reden). Ik vraag me af welke werknemer of uitzendkracht enig idee heeft wat die met zo’n vraag aan moet. Zegt de werknemer ‘nee’ dan moet de werkgever dat aannemen. Alleen als de werknemer twijfelt, dan kan de werkgever met diens instemming een schriftelijk verzoek indienen bij UWV. Tegen betaling van € 25 per verzoek!

Maar is er ook een oplossing?

Wat mij betreft zeker! Het argument om het voor werkgevers zo moeilijk te maken, is tot nu toe altijd de privacy van de werknemer geweest. Maar die vlieger gaat m. i. niet meer op, nu er voor de Wet Banenafspraak en Quotumheffing een speciaal doelgroepregister is gemaakt, voor elke werkgever te raadplegen. Dat moet ook wel om te kunnen bepalen of de afspraken in deze wet worden nagekomen en om eventueel een boete te kunnen opleggen als het quotum niet wordt gehaald. En dat weegt kennelijk zwaarder dan de privacy van de mensen die tot die doelgroep behoren.

De oplossing? Maak een soortgelijk doelgroepregister voor de no-riskpolis en voeg deze toe aan het bestaande doelgroepregister. Met de gegevens in de polis-administratie van UWV een fluitje van een cent. Den Haag is aan zet.

Jaco Coster

Wilt u meer weten over de no-riskpolis? Lees het boek Verzuim en Beter. U kunt dit boek hier bestellen. U kunt er ook voor kiezen om het hele proces uit te besteden aan Professionals in Flex, wij nemen dan de uitvraag en aanvraag voor onze rekening, zodat u altijd maximaal gebruik maakt van de diverse SV-regelingen. Neem contact op via 023 – 8700 113 of stuur een mail naar info@professionalsinflex.nl.