Het aantal ZZP’ers groeit gestaag. Van de werkzame beroepsbevolking is op dit moment ongeveer 10% een ZZP’er – naar schatting zijn dit ongeveer 850.000 mensen. Een ZZP’er (Zelfstandige Zonder Personeel) is een ondernemer die geen personeel in dienst heeft, werkt voor eigen rekening en risico en is gericht op het maken van winst. Een belangrijk verschil tussen een werknemer en een ZZP’er is dat er geen gezagsrelatie bestaat tussen de opdrachtgever en de ZZP’er. De ZZP’er doet zelfstandig zijn werk en heeft verschillende opdrachtgevers. In feite doet een ZZP’er aan aanneming van werk, waarbij een product of dienst wordt geleverd. Een ZZP’er wordt ook Zelfstandig Professional (ZP’er) of freelancer genoemd.
Een ZZP’er kan aan de hand van een door de belastingdienst afgegeven Verklaring ArbeidsRelatie (VAR) aantonen dat hij inderdaad zelfstandig is. Zonder een dergelijke verklaring kan de positie als zelfstandig ondernemer discutabel zijn, waardoor hij als werknemer beschouwd dient te worden. Indien de ZZP’er beschikt over een VAR-wuo (winst uit onderneming) wordt hij als zelfstandige beschouwd. Deze VAR vrijwaart de opdrachtgever voor de heffing en afdracht van loonbelasting en sociale premies. Ook als achteraf blijkt dat deze VAR niet juist was.
Nieuwe wet- en regelgeving
Er komt nieuwe wetgeving omtrent de ZZP’er. De VAR gaat verdwijnen en zowel de opdrachtgever als de ZZP’er worden verantwoordelijk geacht voor de beoordeling of hun arbeidsrelatie moet leiden tot afdracht van loonbelasting en premies. Beiden kunnen verantwoordelijk worden gesteld als achteraf blijkt dat de relatie niet zuiver was en de ZZP’er als werknemer wordt gezien. Deze nieuwe wetgeving dient zogenaamde schijnconstructies te voorkomen, waarbij bijvoorbeeld werknemers in een ZZP-constructie worden gedrongen ter ontwijking van cao’s of Wettelijk Minimum Loon.
In eerste aanleg was hiervoor de “Wet invoering Beschikking geen Loonheffingen”(BGL) gepresenteerd. Maar na stevig maatschappelijk protest heeft de Staatsecretaris onlangs een alternatief voor dit wetsvoorstel aan de Tweede Kamer voorgelegd. Dit voorstel houdt in dat de arbeidsrelatie tussen opdrachtgever en ZZP’er wordt geregeld in overeenkomsten. Deze overeenkomst wordt vooraf ter beoordeling aan de belastingdienst voorgelegd. Ook zullen er goedgekeurde standaardovereenkomsten worden opgesteld waarmee gewerkt kan worden.
Belangrijk blijft dat de werkzaamheden plaatsvinden conform de overeenkomst. Zo niet, dan kunnen beide partijen verantwoordelijk worden gehouden voor de heffingen en afdracht van loonbelasting en sociale lasten. De nieuwe wetgeving zal vermoedelijk tegen het einde van dit jaar worden ingevoerd.
ZZP-bemiddeling
Inmiddels maken ZZP’ers een aanzienlijk deel van de (flexibele) arbeidsmarkt uit, en naar verwachting zal dit aandeel de komende jaren blijven groeien. Daarnaast geven opdrachtgevers steeds vaker aan met ZZP’ers te willen werken en bepaalde kennis en kunde is steeds vaker vooral te vinden bij zelfstandigen. Reden voor een toenemend aantal uitzendbureaus om ook ZZP’ers te gaan bemiddelen Dit kan immers een goede aanvulling op bestaande dienstverlening zijn, zeker waar op sommige plaatsen ZZP’ers de plaats van reguliere uitzendkrachten overnemen. Inmiddels bestaan er al veel bemiddelingsbureaus voor ZZP’ers.
Uitzendbureaus en gespecialiseerde bemiddelaars kunnen een uitgebreide dienstverlening bieden aan zowel de opdrachtgever als de ZZP’er; van werving & selectie, advies, opleiding tot administratieve ondersteuning (o.a.facturatie) en factoring.
Kwetsbaar punt in de dienstverlening aan ZZP’ers is de vraag waar de grens ligt tussen B2B dienstverlening en het ontstaan van een afhankelijkheidsrelatie. Hierbij kunnen zelfs vragen worden gesteld over het ontstaan van een (virtuele) arbeidsrelatie. Immers, vaak groeit in de praktijk een relatie waarbij de ZZP’er door de bemiddelaar van de ene naar de andere opdracht wordt bemiddeld. En indien bijvoorbeeld de facturering verloopt via de bemiddelaar (ZZP’er factureert aan bemiddelaar, en bemiddelaar factureert inclusief marge door aan opdrachtgever) kan (de schijn van) een doorlopende opdrachtrelatie tussen ZZP’er en bemiddelaar ontstaan.
In de huidige (wets-)praktijk wordt een groot deel van de verantwoordelijkheid bij de ZZP’er gelegd– indien er vragen ontstaan over de arbeidsrelatie en dit tot naheffingen leidt wordt in veel gevallen uiteindelijk de ZZP’er hierop aangesproken. Vooralsnog is het onduidelijk hoe de arbeidsrelaties bij ZZP-bemiddeling worden beoordeeld onder de nieuwe wetgeving, en wat het effect van deze nieuwe regelgeving voor deze (voorgenomen) activiteiten van bemiddelaars zal zijn. Wel is duidelijk dat de opzet van de nieuwe situatie is om de verantwoordelijkheid meer te spreiden tussen opdrachtgever en opdrachtnemer. Potentieel zal dit ook tot een kritischer benadering van de relatie tussen bemiddelaar en ZZP-er leiden.
In ieder geval is het aan te raden om uitzenden en ZZP-bemiddeling goed te scheiden en duidelijkheid te verstrekken over de gezagsrelatie. Het is raadzaam advies van gespecialiseerde partijen in te roepen bij de opzet en inrichting van deze extra activiteiten.
Marc Krans en Martin Staats,
Associates bij Professionals in Flex
Wat kan Professionals in Flex voor u betekenen?
Professionals in Flex heeft samen met Köster Advocaten een model ontwikkeld dat kan worden gehanteerd bij de bemiddeling van ZZP-ers door flexondernemers. Daarbij is rekening gehouden met (de intenties van) de te verwachten nieuwe wet- en regelgeving. Daarnaast heeft Professionals in Flex veel kennis van en ervaring met de beoordeling van bestaande praktijk en inrichtingsmodellen. We adviseren u hier graag over. Neem contact op met Professionals in Flex (023-8700113). Of vul onderstaand contactformulier in, dan nemen wij zo snel mogelijk contact met u op.
